Za fascynacją postępem technologicznym pojawia się pytanie, które dotyczy zarówno przedsiębiorców, jak i pracowników: jak wykorzystać potencjał sztucznej inteligencji, nie tracąc z oczu wartości ludzkich, które stanowią podstawę organizacji?
Sztuczna inteligencja (AI) przestała być tematem laboratoryjnym, stając się zjawiskiem przekrojowym, które dotyczy firm każdej wielkości i z różnych sektorów. To, co jeszcze kilka lat temu było jedynie futurystyczną obietnicą, dziś jest obecne w codziennej pracy programistów, prawników, logistyków i pracowników administracyjnych. Jednak za fascynacją postępem technologicznym pojawia się pytanie, które dotyczy zarówno przedsiębiorców, jak i pracowników: jak wykorzystać potencjał AI, nie tracąc z oczu wartości ludzkich, które stanowią podstawę organizacji?
Skala zmian jest oczywista. Według Great Place To Work, 78% firm już wdrożyło narzędzia oparte na AI. GitHub szacuje, że 97% programistów korzystało kiedyś z systemów wspomagających programowanie, a 84% planuje robić to regularnie. Microsoft z kolei wskazuje, że ponad połowa małych i średnich przedsiębiorstw w Ameryce wykorzystuje już sztuczną inteligencję w niektórych swoich działaniach. Zjawisko to ma charakter globalny, ale jego konsekwencje odczuwalne są w każdej firmie i na każdym stanowisku pracy.
Zmiana, która ma charakter bardziej kulturowy niż techniczny
Wielkim wyzwaniem jest nie tylko wdrożenie systemów technologicznych, ale także zarządzanie transformacją kulturową. Pojawienie się sztucznej inteligencji budzi entuzjazm, ale jednocześnie wywołuje obawy: wątpliwości dotyczące stabilności zatrudnienia, obawy przed utratą autentyczności i naturalny opór przed zmianą rutynowych czynności w pracy.
W tym kontekście przywództwo odgrywa decydującą rolę. Jak ostrzega Jimena Ferreño, dyrektor TR Consultores, „transformacja cyfrowa jest zrównoważona tylko wtedy, gdy stawia ludzi w centrum uwagi”. Wdrożenie sztucznej inteligencji nie polega na naciśnięciu przycisku, ale na towarzyszeniu zespołom w procesie, który łączy naukę, adaptację i budowanie zaufania.
Lider, bardziej niż administrator techniczny, musi stać się facylitatorem. Jego zadaniem jest kierowanie, słuchanie i nadawanie sensu zmianom, umożliwiając współpracownikom zaangażowanie się i zapewniając im przestrzeń do odkrywania, popełniania błędów i uczenia się. Transformacja cyfrowa ostatecznie zakończy się sukcesem tylko wtedy, gdy będzie postrzegana jako wspólna szansa, a nie jako narzucona zmiana, która wypiera czynnik ludzki.
Programiści: od niedoboru talentów do strategicznej ewolucji
Jedną z branż, na które sztuczna inteligencja ma największy wpływ, jest programowanie. Narzędzia do autouzupełniania kodu, automatycznego generowania testów i dokumentacji na nowo definiują dynamikę tworzenia oprogramowania. Według Gonzalo Airoldiego, dyrektora Aditi Consulting na region Ameryki Łacińskiej, „sztuczna inteligencja przewyższa człowieka w podstawowych zadaniach programistycznych, ale prawdziwą przewagą programistów jest krytyczne myślenie i kreatywność”.
AI nie tylko nie zmniejsza popytu na pracowników, ale zmienia wymagany profil. Programiści nie są już tylko koderami, ale architektami rozwiązań integrujących inteligentne systemy. Rynek wymaga profesjonalistów potrafiących myśleć o skalowalności, bezpieczeństwie, integracji i strategii, co otwiera nowe horyzonty specjalizacji. Nawet dla juniorów dostęp jest coraz szerszy: AI staje się sprzymierzeńcem, który zmniejsza bariery wejścia i zwielokrotnia możliwości.
4A sztucznej inteligencji w przedsiębiorstwach
Nicolás Cánovas, dyrektor generalny AMD na Amerykę Łacińską, podsumowuje proces wdrażania w czterech etapach: pomoc, działanie, automatyzacja i autonomia.
- Pomoc: sztuczna inteligencja odpowiada na podstawowe pytania i poprawia interakcję z użytkownikami wewnętrznymi lub zewnętrznymi.
- Działanie: zaczyna wykonywać konkretne zadania, takie jak umawianie spotkań lub śledzenie spraw do załatwienia.
- Automatyzacja: procesy są usystematyzowane od początku do końca, np. generowanie automatycznych podsumowań dokumentów.
- Autonomia: sztuczna inteligencja podejmuje decyzje w oparciu o określone parametry, zmniejszając potrzebę stałego nadzoru.
W Argentynie większość przedsiębiorstw nadal przechodzi od pomocy do automatyzacji, ale horyzont wskazuje na coraz bardziej autonomiczne modele. Wyzwaniem będzie zapewnienie, aby postępy te współistniały z odpowiednimi ramami regulacyjnymi, wykwalifikowanym personelem i solidnymi systemami informatycznymi.
Prawo i logistyka: dwa konkretne przykłady
Transformacja cyfrowa nie ogranicza się do świata programowania. W sektorze prawnym firma konsultingowa PwC dostrzega już zmianę strukturalną: agentów sztucznej inteligencji specjalizujących się w prawie. Systemy te są w stanie interpretować umowy, analizować ryzyko regulacyjne i proponować strategie zapewnienia zgodności z przepisami. Jak zauważa Marcelo Brandariz, partner w PwC Argentina, „to nie jest science fiction, to teraźniejszość prawa korporacyjnego”.
W logistyce zmiana jest równie głęboka. Mariano Juzt z Celsur wyjaśnia, że autonomiczne agenty mogą dziś „postrzegać swoje otoczenie, analizować dane, uczyć się na podstawie przeszłych doświadczeń i samodzielnie podejmować działania”. W ten sposób optymalizują trasy, zarządzają zapasami i monitorują floty w czasie rzeczywistym. Rezultat: niższe koszty operacyjne, większa precyzja i bardziej zadowoleni klienci. Ale także zmiana roli człowieka: zespoły są zwolnione z powtarzalnych zadań, aby skoncentrować się na planowaniu strategicznym i budowaniu wartościowych relacji.
Przekwalifikowanie zawodowe: nowy paradygmat zatrudnialności
Sztuczna inteligencja przyspiesza proces przekwalifikowania zawodowego, który już trwa. Według Adecco sześciu na dziesięciu pracowników obawia się, że sztuczna inteligencja wpłynie na ich stabilność, chociaż 76% przyznaje, że umiejętności ludzkie pozostają niezastąpione.
Zatrudnialność w przyszłości nie będzie zależała wyłącznie od dyplomów uniwersyteckich, ale od zdolności do ciągłego uczenia się, dostosowywania się do zmieniających się warunków i rozwijania umiejętności miękkich, takich jak komunikacja, odporność i kreatywność. Julián Blausztein z Adecco Argentina podsumowuje to w następujący sposób: „Sztuczna inteligencja nie jest już opcjonalna, jest częścią codziennej pracy. Wyzwaniem jest zapewnienie, aby ten wzrost wydajności przełożył się na dobre samopoczucie, a nie na większą presję na zespoły”.
Wśród najbardziej poszukiwanych kompetencji na przyszłość wyróżniają się myślenie systemowe – postrzeganie organizacji jako całości połączonej ze sobą – zrównoważona innowacyjność i ciągłe samokształcenie.
Zagrożenie czy szansa?
Dane są jasne: tylko 13% firm deklaruje, że zastąpiło ludzkie role sztuczną inteligencją, chociaż siedmiu na dziesięciu ekspertów uważa, że wpłynie to na niektóre profile zawodowe. Podobnie jak w przypadku rewolucji przemysłowej lub masowego upowszechnienia internetu, niektóre zawody znikną, ale pojawią się też inne, których dziś nie jesteśmy w stanie sobie wyobrazić.
Dużym wyzwaniem będzie przejście przez tę transformację bez pogłębiania nierówności. Firmy takie jak NeuralSoft podkreślają, że kluczem jest równowaga między technologią a czynnikiem ludzkim: „Sztuczna inteligencja automatyzuje zadania i przewiduje wyniki, ale za tymi procesami nadal stoją ludzie, którzy opracowują strategie i zarządzają relacjami” — twierdzi Germán Viceconti, dyrektor handlowy firmy.
Sztuczna inteligencja nie jest już zjawiskiem przyszłości: jest tu i teraz, zmieniając branże i redefiniując miejsca pracy. Jednak zamiast zastępować ludzki talent, wzmacnia go. Automatyzuje powtarzalne czynności, zwalnia czas i otwiera przestrzeń dla strategii, kreatywności i innowacji.
Przyszłość pracy w Argentynie będzie zależała od zdolności organizacji do integracji technologii bez utraty ludzkiego wymiaru, od liderów, którzy będą towarzyszyć temu procesowi, oraz od pracowników, którzy będą w stanie szybko się przekwalifikować. Pytanie nie brzmi, czy sztuczna inteligencja zmieni świat pracy, ale jak zdecydujemy się z nią współżyć: jako zagrożenie, którego należy się obawiać, czy jako szansę na odkrycie siebie na nowo.
